کنترل کیفیت
معرفی کنترل کیفیت
واحد کنترل کیفیت تا قبل از اینکه سیستم های مدیریت کیفیت ایجاد گردد به صورت کنترل چند پارامتر خاص محصول انجام می شد. اما همزمان با شکل گیری سیستم مدیریت کیفیت به صورت بسیار گستر شروع به فعالیت نمود. در ابتدا واحد کیفیت با توجه به الزامات مشتری و انالیز ریسک فرآیند اقدام به نوشتن طرح کنترل نموده و بعد از اینکه طرح کنترل جامعی نوشته شد مبادرت به انجام کلیه کنترل های لازم نمود.
برای دست یابی به کیفیت نیازمند این مساله بودیم که ببینیم آیا اعدادی که تجهیزات نشان می دهند قابل اعتماد می باشند یا خیر؟ که در این زمینه تجهیزات کنترلی مورد کالیبراسیون قرار گرفت. در ابتدا کالیبراسیون به صورت سالیانه انجام می شد اما با بررسی وتحلیل که روی تجهیزات انجام شد این دوره با توجه به نوع ، میزان کار و همچنین میزان حساسیت این دوره کاهش داده شد.
بعد از انجام کالیبراسیون تجهیزات مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و با پیاده سازی MSA این اطمینان حاصل شد که تجهیزات کاملا با دقت و صحت می باشند.
در MSA نیز بازرسانی که در زمینه های کنترل مشخصه های وصفی فعالیت می کردند نیز مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و کارائی آن ها بررسی گردد و در صورت نیاز برای آن ها آموزش های برای رسیدن به سطح لازم گذاشته می شود.
در واحد کنترل کیفیت علاوه بر کنترل های که در مواد ورودی و حین تولید و محصولات تولیدی دارد و همچنین کالیبراسیون و MSA که انجام می دهد بر روی فرآیند های تولید را مورد کنترل های آماری (SPC) قرارمی دهد.
SPC (( کنترل کیفیت آماری )) روی دو بحث کمی و کیفی کار می شود و مورد تحلیل و ارزیابی قرار می گیرد.
کنترل کیفیت
زمانی که صحبت از مدیریت کیفیت می شود، یکی از مباحثی که مورد توجه قرار می گیرد، کنترل کیفیت است. البته گاهاً به اشتباه مقوله مدیریت کیفیت که مبحثی جامع در سیستم های مدیریتی است را با کنترل کیفیت اشتباه گرفته می شود.
کنترل کیفیت یا Quality Control که به اختصار QC هم گفته می شود یکی از زیر مجموعه های مهم در مبحث مدیریت کیفیت است که در این مطلب به توضیح آن می پردازیم.
تعریف کنترل کیفیت را می توان اینگونه ارائه کرد:
مجموعه عملیاتی نظیر اندازه گیری یا آزمون است كه بر روی یك محصول یا کالا انجام می گیرد تا مشخص شود كه آیا مشخصات آن محصول با مشخصات فنی یا استانداردها مطابقت دارد یا خیر؟
یا به عبارت دیگر، تعیین تطبیق یا عدم تطبیق یك فرآورده با مشخصات فنی مورد نظر.
واحد کنترل کیفیت یکی از واحدهای مهم در سازمان است که پیشنهاد می شود مستقیما زیر نظر مدیرعامل یا مدیریت سازمان کارکند.
یکی از وظایف مهم کنترل کیفیت، نظارت بر تولید است و در صورت بروز هر مشکلی باید این قدرت را داشته باشد که بتواند خط تولید را متوقف نماید تا از تولید محصول مشکل دار جلوگیری شود. اگر واحد کنترل کیفیت مستقیما زیر نظر بالاترین فرد سازمان نباشد و چنین اختیاری هم برای ایشان تعریف نشده باشد، مطمئنا توان انجام این کار را هم نخواهد داشت.
کنترل کیفیت در این شرکت در سه قسمت انجام می پذیرید.
کنترل مواد ورودی
مواد ورودی شرکت به سه دسته تقسیم میشود.
1 : مواد اولیه تولید
2 : مواد افزودنی
3 : مواد مصرفی
الف) مواد اولیه تولید (شمش های خالص،ثانویه) وقتی وارد شرکت می شوند ابتدا مقداری از آنها داخل کوره ریخته شده و ذوب می گردد و سپس در آزمایشگاه با دستگاه اسکترومتری (( کوانتومتر)) آنالیز آنها انجام شده و مورد بررسی قرار می گیرند، در صورت اینکه آنالیز آنها داخل محدوده مشخص شده در دستورالعمل کیفی شرکت باشد محصول پذیرش می گردد .
ب) برای کنترل مواد مصرفی، نحوه بسته بندی و ظاهر آنها و تاریخ انقضای آنها برسی می گردد . پس از پذیرش در انبار مطابق دستورالعمل چیدمان انبارمی شوند و فرم شناسائی برای آن ها پرمی شود.
ج ) مواد افزودنی (سیلیس ،مس و …) در هنگام خرید از مشتری تست ریپورت گرفته می شود . همچنین نحوه بسته بندی آنها مشاهده می گردد. در دوره های شش ماهه هرکدام از مواد افزودنی جهت تست به آزمایشگاه رازی جهت بررسی آنالیز آن ها ارسال می گردد.
کنترل های حین تولید
در هنگام تولید محصول کنترل های باید انجام شود که در زیر به آن ها اشاره شده است، تمام این کنترل ها و حدود پذیریش آن ها در طرح کنترل آمده است.
در شروع کار ابتدا کوره پیشگرم شده و دمای پیشگرم کنترل می شود تا به دمای مورد نیاز برسد.
یکی از مواد مصرفی مورد استفاده در ذوب فلاکس (( کاورال 11s)) می باشد، که باید مقدا و نحوه کاورال زدن و زمان روشن بودن کوره بعد ازآن کنترل گردد.
وقتی سرباره مذاب گرفته شد کنترل های چشمی باید صورت گیرد تا اینکه مذاب عاری از هرگونه سرباره باشد.
زمانی که مذاب آماده شد، یک نمونه از آن تهیه شده و در آزمایشگاه مورد آنالیز قرار می گیرد تا اینکه برسی شود که در حدود خواسته شده مشتری می باشد یا خیر. در صورتیکه در محدوده و در خواست مشتری باشد مجوز تخلیه صادر و در غیر اینصورت اصلاح مذاب داده می شود.
یکی از پارامتر های مهم در ذوب مذاب کنترل دما می باشد که به صورت مداوم توسط کنترل دما بررسی می شود که دمای تخلیه از حدود تعریف شده فراتر نرود.
قبل از تخلیه مذاب نیز دما کنترل می گردد تا اینکه به دمای مورد نیاز جهت تخلیه برسد و سپس تخلیه صورت گیرد.
کانال ها و حوضچه های مذاب و همچنین منجول و قالب ها پیشگرم شده و تا به دمایی تعریف شده برای آن ها برسد مورد کنترل وبازرسی قرا می گیرد.
کنترل چیدمان فیلتراسیون و پیشگرم شدن آن ها نیز از مواردی می باشد که قبل از تخلیه مورد کنترل قرار می گیرد.
یکی دیگر از پارامتر های کنترلی مهم گاز زدایی می باشد که تحت فشار خاص و دور مشخص در حوضچه مذاب انجام می پذیرد.
کنترل محصول تولید شده
در هنگام تخلیه مذاب کنترل های چشمی از جمله ظاهر شمش باید توسط اپراتور برسی و کنترل شود. تا اینکه شمش های تولید فاقد هر گونه وجود عیوب روی شمش باشد
در هنگام تخلیه نمونه گیری از (( ابتدا،وسط و انتهای شارژ )) وهمچنین از شمش های تولید انجام شده و آنالیز آنها برسی می شود.
در طول تخلیه 5 شمش به صورت نمونه برداشته و شکسته می شود و دانه بندی و مک و حفره آن ها به صورت چشمی کنترل می شود.
در هر شارژ دو نمونه گرفته شده و توسط دانسیته سنج، چگالی آنها مورد اندازه گیری، برسی و تحلیل قرار می گیرد.
از محصولات یک نمونه گرفته شده و بعد از آماده سازی توسط دستگاه مانت گرم و پولیشر در محلول ظاهر کننده گذاشته می شود و توسط میکروسکوپ نوری ساختار آن ها مورد برسی و تحلیل قرار می گیرد .
در بسته بندی محصول نیز نحوه چیدمان و همچنین تسمه و بست و سلفون کشی آن ها کنترل می گردد.